Θεραπεία της κατάθλιψης – Φαρμακοθεραπεία

Τα αντικαταθλιπτικά αποκλείουν τις αντλίες επαναπρόσληψης των νευροδιαβιβαστών επιτυγχάνοντας έτσι να μένει( ζει) παραπάνω ο νευροδιαβιβαστής στη σύναψη μεταξύ των νευρικών κυττάρων, να υπορρυθμίζονται οι μετασυναπτικοί υποδοχείς και τελικά να παράγεται περισσότερος νευροδιαβιβαστής. Όλη η παραπάνω διαδικασία θέλει το χρόνο της. Μόλις ολοκληρωθεί βλέπει ο ασθενής βελτίωση και έχει συνηθίσει τις παρενέργειες. Αυτό διαρκεί 2-3 εβδομάδες.

Το 65-70% των ασθενών που λαμβάνουν αντικαταθλιπτικά βλέπουν βελτίωση. Αν μετά τις 4 πρώτες εβδομάδες δεν έχουμε βελτίωση και πρέπει να αυξηθεί η δόση ή να αλλαχθεί το αντικαταθλιπτικό ή να προστεθεί ενισχυτική θεραπεία. Οι νευροδιβιβαστές βρίσκονται σε συνεχή αλληλεπίδραση μεταξύ τους και επηρεάζουν ο ένας τον άλλο ανάλογα με την περιοχή του εγκεφάλου και τα συμπτώματα. Γι’αυτό πολλές φορές χρειάζεται να κάνουμε συνδυασμό αντικαταθλιπτικών για να έχουμε αποτέλεσμα.

Τα αντικαταθλιπτικά που χρησιμοποιούμε είναι τα εξής :

1. ΕΚΛΕΚΤΙΚΟΙ ΑΝΑΣΤΟΛΕΙΣ ΕΠΑΝΑΠΡΟΣΛΗΨΗΣ ΣΕΡΟΤΟΝΙΝΗΣ(SSRIs) : Φλουοξετίνη, Σερτραλίνη, Παροξετίνη, Φλουβοξαμίνη, Σιταλοπράμη, S-Σιταλοπράμη.
2. ΑΝΑΣΤΟΛΕΙΣ ΕΠΑΝΑΠΡΟΣΛΗΨΗΣ ΣΕΡΟΤΟΝΙΝΗΣ-ΝΟΡΕΠΙΝΕΦΡΙΝΗΣ( SNRIs) : Βενλαφαξίνη, Δούλο ή Ντούλοξετίνη.
3. Αναστολείς Επαναπρόσληψης Νορεπινεφρίνης και Ντοπαμίνης(NDRIs) και Εκλεκτικοί Αναστολείς Επαναπρόσληψης Νορεπινεφρίνης(NRIs) : Βουπροπιόνη, Ατομοξετίνη.
4. Οι Άλφα 2 Ανταγωνιστές ως Από-αναστολείς Σεροτονίνης και Νορεπινεφρίνης(SNDIs) : Μιρταζαπίνη.
5. Αγομελατίνη
6. Τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά(TCAs) : Αμιτριπτυλίνη, Χλωμιπραμίνη, Δοξεπίνη κ.α.

Το θεραπευτικό πλάνο του ιατρού (ψυχιάτρου ή γενικού/οικογενειακού) είναι συνήθως :

Μονοθεραπεία 1ης εκλογής : SSRIs, SNRIs, NDRI
Μονοθεραπεία 2ης εκλογής : SNDI, TCA, MAOI
Συμπληρωματικά-ενισχυτικά : υπνωτικά, λίθιο, μονταφινίλη, βενζοδιαζεπίνες ( αγχωλυτικά), τριιωδοθυρονίνη (T3), αντιψυχωτικά ( ολανζαπίνη, κουετιαπίνη, απιπιπραζόλη). ( Taylor D. et al, 2012).

Άλλες θεραπείες

1. Ηλεκτροσπασμοθεραπεία (ECT). Έχει την καλύτερη ένδειξη για βαριά κατάθλιψη, υψηλό κίνδυνο αυτοκτονίας, καρδιαγγειακή νόσο, εγκυμοσύνη.
2. Επαναλαμβανόμενος διακρανιακός μαγνητικός ερεθισμός (r- TMS, repetitive transcranial magnetic stimulation).
3. Διέγερση του πνευμονογαστρικού νεύρου ( VNS, vagal nerve stimulation). Έχει έγκριση για ανθεκτικού τύπου κατάθλιψη.
4. Ψυχοθεραπείες όπως υποστηρικτικού τύπου, βραχεία ψυχοθεραπεία, ατομική, γνωσιακή – συμπεριφορική έχουν πολύ καλά αποτελέσματα και πλέον θεωρούνται απαραίτητες μαζί με τη φαρμακοθεραπεία. ( Σίμος και συνεργάτες, 2010).